آئین( هفت سین ) در سفره های نوروزی ایران و کشورهایی که آداب و فر هنگ ایرانی دارند ، پیشینه ای بس دیرینه وکهن دارد. هزارن سال است که سفره هر خانواده ایرانی به هفت سین زینت میشود.
عدد هفت همواره نزد ایرانیان مقدس به شمار می رود وهر یک از این هفت عنصر با انگیزه و فلسفه ای خاص بر روی این سفره مینشیند.
اما نکته مهم این است که باید ویژگی های زیر در انتخاب عناصر هفت سین رعایت شود .بنابر این،انچه در هفت سین قرار می گیرد ،باید:
1. پارسی باشد.
2. با بند واژه (س) شروع شود.
3. ریشه گیاهی داشته باشد.
4. خوردنی باشد.
5. اسم مرکب نباشد،یعنی نام آن نباید از واژه های تر کیبی مانند : سبزی پلو، سیر ترشی ، ومانندسیب زمینی ومانند آنها ساخته شده باشد.
6. برای انسان به نوعی سود مند باشد.
با نگرش به آنچه که آمد ،شگفتی بزرگیست که از میان بیست میلیون وازه پارسی،نمی توان هشتمی را برای هفت سین های نوروزی پیدا کرد که همزمان دارای این 6 ویژگی باشد.
بنابر این هرآنچه که ازین ویژگی های بی بهره است، حتی اگر با بند واژه(س) هم آغاز شده باشد، نمی توان در هفت سین به حساب آید.
در زبان پارسی، تنها هفت چیز هستند که از این ویژگی ها برخوردارند.
1. سمنو: نماد زایش و باروری گیاهان است واز جوانه های تازه رسیده گندم تهیه می شود. این غذای بهشتی مظهر خوراک های خوب و نیرومند به شمار می رود.
2. سیب : این میوه به عنوان نمادی از باروری و زایش بر سر خوان عید جای می گیرد . در گذشته سیب را در خم های ویژه ای نگهداری می کردند و قبل از نوروز به همدیگر هدیه میدادند.
3. سنجد : سنجد که عطر برگ وشکوفه های آن محرک عشق و مهر است و از مقدمات اصلی زایندگی محسوب می شود باید بر سر خوان نوروز نمایان باشد. وجود سنجد در سفره نوروزی انگیزه زایش کیهانی است. ایرانیان قدیم دانه های سنجد را با آویشن درهم می آمیختند وهمراه با نقل و سکه بر سر سفره نوروزی می گذاشتند.
4. سبزه : به عنوان مظهر شادابی و سر سبزی ،نشانگر زندگی و پیوند بشر با طبیعت است.
گندم ،جو،ارزن ،که نقش مهمی در خوراک مردم داشتند، از جمله مهم ترین غلاتی بودند که سبز می شد تا سبب فراوانی آنها در سال جدید باشد.
5. سیر: نماد سلامت ورمز سلامتی محسوب می شود.سیر مظهر میکروب زدایی و پاکیز گی محیط زندگی است. همچنین به اعتقاد ایرانیان قدیم سبب رفع چشم زخم می شود.
6. سرکه : نشانه صبر، شکیبایی وجاودانگی و هما نند سیر نمایانگر پاکی و سلامت است.
7. سماق : نمادی از باران وبه رنگ طلوع خورشید است. از این رو به عنوان طلوع دوباره زندگی بر سفره قرار می گیرد.
بنا بر آنچه گذشت ،کلمات مرکب و کلماتی که مربوط به غیر روییدنی خوراک است،مانند سپند،سنبل،سکه،در این محدوده قرار نمی گیرد. وبعنوان سین های اصلی شمرده نمی شود.
بنابراین می توان گفت،سنبل نه خوراکی است و نه پارسی ، بلکه واژه ای تازی است. سکه نیز از همین قاعده پیروی می کند. هر چند که در سفره هفت سین باید هفت عنصر که با آوای (س) آغاز می شود ، دیده شود، ولی برای زینت ،همه خانواده های ایرانی ،اجزای دیگری را نیز در آن می نشانند ودر آرایش و رنگ آمیزی سفره خود نهایت خوش سلیقگی را اعمال می کنند.
تحقیق از : تنها